Maar het kan erger: als in een land ook nog eens een enigszins gereguleerd centraal gezag ontbreekt, zoals in Irak, Syrië en Libië, dan ben je bovenop die genoemde ellende nog uitgeleverd aan de willekeur van rivaliserende bendes en stammen die hun eigen territoria afbakenen en onderling oorlog voeren. Dan ben je beland in een oorlog van allen tegen allen.
Waarschijnlijk hebben Rusland, Iran en Turkije baat bij hun eeuwenoude imperiale tradities. Het zal geen toeval zijn dat deze landen, die al vele eeuwen een gecentraliseerd gezag kennen, intern niet de chaos beleven die de min of meer kunstmatig in de 20ste eeuw gecreëerde staten Irak en Syrië nu meemaken. Zodanig dat op dit moment precies de landen met die oude imperiale tradities zich in Kazachstan buigen over de vredeskansen in Syrië.
In zekere zin is deze constatering een bevestiging van Thomas Hobbes’ theorie over staatsvorming: volgens hem is een sterke staat nodig om de natuurtoestand waarin allen tegen allen vechten te boven te komen, desnoods met behulp van een dictatoriale staatsmacht.
Daarvan denk ik ook altijd: ik zou er niet graag wonen, in zo’n hobbesiaanse dictatuur. Geef mij maar een land waar de ideeën van John Locke (zo’n halve eeuw na Hobbes) serieus worden genomen. Locke waarschuwde tegen te grote staatsmacht en bepleitte de noodzaak van bescherming van individuen tegenover de staat. Of een land waar de staatsmachten van elkaar gescheiden zijn volgens de ideeën van Montesquieu (van weer een halve eeuw later). Gelukkig woon ik in zo’n land.
Maar als ik in Syrië of Libië zou wonen, en de ideeën van Locke, laat staan Montesquieu, tien bruggen te ver zouden zijn, dan zou ik toch maar weer beginnen bij Hobbes. Ik zou een sterk centraal gezag bepleiten. Want anders ben je helemaal aan de wolven overgeleverd.
Zie ook Failed States
Wolven hebben een sterk centraal gezag.
BeantwoordenVerwijderen