Dat vind ik best opmerkelijk. Tot enige tijd geleden kende ik het instituut vooral als een enigszins belegen instelling die publicaties en lezingen verzorgde over de Nederlands-Joodse geschiedenis vanaf de zestiende eeuw. Het ging bijvoorbeeld over de eerste Joodse student medicijnen in Leiden in de vroege zeventiende eeuw, het Jiddisch in moderniserend Oost-Europa en over de bijzondere inwoners van de Amsterdams Joodse wijk Vlooienburg. Daarmee trok en trekt het een beschaafd publiek van in Joodse historische wetenswaardigheden geïnteresseerd publiek waartoe ik regelmatig mezelf rekende.
Maar naast cultuur-historische onderwerpen programmeert het Mbii de laatste jaren symposia over actuele, zo niet brandende kwesties betreffende de positie van Joden in onze samenlevingen. Zo ging het onlangs over ‘Joods en links’, rondom de vraag of de linkse politieke beweging en Joden, van oudsher een sterke verbinding, van elkaar vervreemd zijn geraakt. En deze week gaat het over ‘De politisering van de strijd tegen antisemitisme’.
De organisatie schrikt er niet voor terug om in die netelige kwesties verdedigers van zeer uiteenlopende standpunten – in dit laatste geval bijvoorbeeld Uri Rosenthal en Leo Lucassen – bij elkaar te zetten. De enige criteria om sprekers uit te nodigen lijken te zijn: gedegen feitenkennis en een zindelijke debatstijl. Voor schreeuwerige slogans en lobbyisten is geen ruimte. Een verademing.
Misschien staat deze degelijkheid wel in verband met de brede en diepgaande belangstelling voor de geschiedenis die van meet af aan het handelsmerk was van het Mbii. Het oog voor de gelaagdheid en veelomvattendheid van begrippen als antisemitisme, angst, veiligheid en identiteit zou wel eens te maken kunnen hebben met de dieptewerking die van historische perspectieven uitgaat.
Wil je commentaar geven of zien: klik op Waar historische belangstelling goed voor is en scrol naar beneden door.
Posts
