Baan kwijt

Tenzij de rechter nog anders beslist ben ik ben dus (zie slot vorig blogbericht) mijn baan kwijt. Ik moest solliciteren op mijn eigen functie en ik ben afgewezen. “Te nerderig”.

Wat ik het meeste zal missen van mijn werk is het directe contact met de mensen op de werkvloer: degenen die los van kengetallen en managementmodes de toegevoegde waarde creëren voor onze klanten. Zij moeten hun werk doen in een hel van details en regeltjes waar hun bazen ook liever niet in afdalen tenzij de politiek of Het Parool hen daartoe dwingt.

Ik kon die medewerkers ondersteunen door enerzijds de grote lijn te bewaken en anderzijds hun zorgen over de details te honoreren. Zodanig dat zij zich gehoord konden voelen en er, temidden van de details, toch een structuur te voorschijn kwam. Waardoor gesprekken beter gestructureerd en geïnformeerd konden verlopen.

Met pijn in het hart laat ik dat los, en de vraag die blijft hangen is: hoe is het te verklaren dat er zo’n verschil is tussen mijn eigen opvatting van mijn werk en het nerderige beeld ervan bij de beslissers?

Het kan niet anders of de beslissers hebben geen weet gehad van de sessies waarin mensen, gefaciliteerd door mijn ondersteuning, hun processen bespraken. De vraag is dan: had ik dat beter uit moeten leggen, er meer over moeten praten? Het probleem is dat erover praten in dit geval niet werkt, zelfs contraproductief is. Mensen moeten het meemaken. Dat bleek bij de bazen die meededen aan de sessies en na afloop zeiden: Naud, dit wordt nog wat.

Maar het werd niks meer.

Zie ook Constructief nee zeggen, I think to myself en Soorten overleg

Spinaziegroen

Mijn moeder is overleden. Ze was drieënnegentig en ze was eraan toe. Maar verdrietig maakt het wel.

Eén van de diepstgewortelde herinneringen die ik van haar heb stamt uit mijn vierde of vijfde levensjaar. Ze neemt me apart, ik zit op haar schoot, ze heeft haar spinaziegroene zachtwollen vest aan. Ze vertelt me dat ik voortaan geen je en jou meer moet zeggen tegen haar en andere grote mensen. Ik moet voortaan u zeggen.

Er zijn vele momenten waarop stukjes paradijs en baarmoederlijke eenheid voor een kind verloren gaan. Dit was er voor mij waarschijnlijk een van en dat kan verklaren waarom ik het heb onthouden als een van de stappen waarin een tegenover wordt gecreëerd. Er ontstaat afstand tot de wereld, je bent niet alleen meer één daarmee.

Maar desondanks bleef ik juist met mijn moeder levenslang verbonden in een verwante betrokkenheid op de wereld. Zeg maar een beetje filosofisch: willen dat het ergens over gaat en tegelijkertijd weten dat veel mensen daar niet op zitten te wachten. Dat deelden wij met elkaar.

Twee maanden geleden vertelde ik aan haar dat ik waarschijnlijk mijn baan zou verliezen. “Managers houden niet van filosofen”, zei ik. Het was even stil en toen zei ze: “Ik ben bang dat het mijn schuld is”.

Zie ook Bellen blazen

Kiest Trouw voor de brave Levinas?

Dat kan nog spannend worden. Althans, voor mij als Levinasklant. Gaat Trouw kiezen voor de brave Levinas van “alles voor de ander” of voor de gelaagde Levinas waarin egoïsme en altruïsme op subtiele manier hun legitieme plaats krijgen?

Deze vraag komt in me op naar aanleiding van de aankondiging van de boekenserie De Grote Filosofen die door het dagblad Trouw tegen zeer gereduceerd tarief wordt aangeboden aan zijn abonnees. De serie wordt omschreven als een reeks toegankelijke inleidingen op het leven en denken van sleutelfiguren uit de geschiedenis van de Westerse filosofie. Daarin krijgt ook Levinas een plaats.

Nu weet ik uit ervaring dat in veel presentaties van zijn denken Levinas nogal snel en gemakkelijk wordt ingelijfd in Christelijk gedachtengoed, als een soort kampioen van de orde van de ontologische goedheid. En ik weet ook dat door die inlijving aan de subtiliteit van zijn denken geen recht wordt gedaan. En bovendien dat Levinas vervolgens als naïef en irrelevant door vakfilosofen terzijde geschoven kan worden.

Om die reden vind ik het van groot belang om te weten hoe hij gepresenteerd zal worden, ook in de krantenartikelen die de boeken vergezellen. Het korte tekstje dat in de begeleidende folder aan Levinas gewijd is laat alle opties open. Het luidt: “Voor Emmanuel Levinas is moraal een kwestie van geven wat je hebt, van ruimte maken voor de ander in je eigen leefwereld”.

“Geven wat je hebt” aan anderen, dat klinkt nogal totaal. En dan: aan iedere ander? Dat lijkt me dusdanig utopisch dat je iemand die zo denkt snel achter je laat.

“Ruimte maken voor de ander”, daar kan niemand op tegen zijn, zeker als er niet bij staat hoeveel ruimte. Maar misschien is Levinas op dat punt juist wat ingewikkelder: het is niet zozeer het zelf (ik) dat de ruimte maakt, het is de ander die dat bij mij doet.

Misschien ook braaf, maar dan anders.

Zie ook Doodzonde, Eigenzinnig en Hoe naïef is Levinas eigenlijk?

Sjabbat en crisis

Volgens de Joodse traditie zal de Messias komen als alle Joden zonder uitzondering zich een keer aan de sjabbat houden. Wie weet, misschien is het bijna ooit gelukt, in meer godvruchtige tijden dan de onze. Je zult het maar op je geweten hebben dat je toen de spelbreker was.

In onze tijd is het uitkomen van die hoop minder waarschijnlijk dan ooit, gegeven de vele Joden die de sjabbat op andere wijze doorbrengen dan de voorschriften vereisen.

Toch denk ik wel eens dat de sjabbat al een aantal malen onze (voorlopige) redding is geweest. Daarmee bedoel ik: redding uit de klauwen van het monster van de financiële markten. In de afgelopen jaren van kredietcrisis waren weekenden van cruciaal belang om orde op zaken te stellen in de dreigende chaos. Het is waar, de sjabbat was dan niet lang genoeg en er moest tot zondagavond hard doorgered worden, voordat de beurzen op maandagochtend weer open zouden gaan.

Maar op basis van dat weekendritme werden diverse financiële rampen afgewend. De redding van Fortis en ABN AMRO bijvoorbeeld startte na het sluiten van de beurzen op vrijdag 3 oktober 2008 en werd in de nacht van 5 op 6 oktober afgerond. En de belangrijkste Eurotoppen van de afgelopen jaren werden alle in beursvrije weekenden gehouden.

En ook nu er gespeculeerd wordt op een vertrek van Griekenland uit de Euro speelt de sjabbat een rol, maar dan een stuk minder messiaans. Er worden al gedetailleerde scenario’s voor uitgewerkt, die alle van start moeten gaan op een vrijdagavond. Stel dat de sjabbat nooit was uitgevonden, en de zondag dus ook niet. Dan had het financiële monster onophoudelijk doorgemarcheerd en waren we nu zeker al verzwolgen.

Maar of we iets meer dan tijd gekocht hebben moet nog blijken.

Zie ook De crisis van hoog en laag en Kun je tegenkracht wel organiseren?