Betekent dit dat er, kennelijk, een afstand van 70 jaar voor nodig is om tot dergelijk zelfonderzoek te komen?
Toch niet voor een mens, met betrekking tot zichzelf? Want dan zou er nog maar weinig zelfonderzoek plaatsvinden, als je ook de onschuldige kinderjaren nog mag passeren. En dan zou de jaarlijkse cyclus van inkeer, spijtbetuiging en verzoening, die we in de synagoge net achter de rug hebben, nergens op slaan.
Maar voor een volk misschien wel? Dat er decennia voor nodig zijn zou je inderdaad kunnen afleiden uit de omgang van de Duitsers met hun duistere periode. De confrontatie die zij hebben durven aangaan, ook wel bekend als Vergangenheitsbewältigung, geldt als voorbeeldig en passend bij een vrije, open en inclusieve democratie. Maar de standaard voor het afleggen van rekenschap op deze manier moest wel eerst gezet worden door de geallieerden, tijdens de Neurenbergprocessen van 1945/46. Het duurde vervolgens tot 1963 voor de Auschwitz-processen begonnen, en tot in de jaren 70 en 80 voordat er brede maatschappelijke discussies over ontstonden. De Graaf: “Nu zijn de Duitsers nog steeds niet klaar, over de rol van de andere staatsapparaten, over het lot van Sinti en Roma, van de LBTG-gemeenschap moet nog veel worden aufgeklärt.”
En hoe is dat voor Israël? Ook daar heeft het decennia geduurd voordat historici serieus werk gingen maken van de werkelijkheid van de stichting van de staat Israël in 1948 en wat eraan vooraf ging. Dat deden de New Historians, vanaf de jaren tachtig. Een verschil met Duitsland is dat hun invloed hoofdzakelijk beperkt bleef tot het academische milieu, met een enkele uitzondering in de journalistiek zoals Ari Shavit. Voor doorwerking ervan in brede lagen van de bevolking is in Israël kennelijk 70 jaar niet genoeg.
Waarschijnlijk is daar ook vrede voor nodig.
Zie ook Bewaak het perspectief
Posts
Tja... het is een verhaal van 'de kip en het ei', denk ik.
BeantwoordenVerwijderenHoe kan je de weg naar vrede vinden, zonder zelfonderzoek ?
Terecht merk je op dat het daar in Israël (soms) aan mankeert.
Anderzijds is enige mate van vrede nodig om tot behoorlijk zelfonderzoek te komen, denk ik.
Volgens mij is het niet toevallig dat 'anderen', externen, zoals die Zwitserse onderzoeker, zeer dikwijls een doorbraak brengen en klaarheid scheppen.
Mooie overweging, Naud. Het grote probleem bij het zelfonderzoek is dat de argumenten ter sanctionering verborgen zijn of grotesk en onbuigzaam. ‘Als wij NL Indonesie zouden vrijlaten zou het een puinhoop worden (lees: NL econ belangen in gevaar brengen).’ ‘Na de ramp die de joden in WO II is overkomen, is een eigen staat het minste wat we kunnen terugdoen.’ En zo kun je redeneren over de Vietnam-oorlog (‘Als wij de communisten niet tegenhouden, wie dan wel?) en de Irak-oorlog (‘Saddam is een gevaar voor de wereld = lees vnl. Israël en oliebelangen). Het neemt niet weg dat historici bij uitstek de zaak kunnen blootleggen. De collectieve schuld zal echter niet of maar voor een klein deel aanvaard worden.
BeantwoordenVerwijderen