Februari benoemt vooral de groei van kunstmatige intelligentie als grote bedreiging, maar breidt zijn zorg daarna uit naar andere mogelijke wereldrampen. Maar dat niet alleen, hij sluit zijn stukje af met de roep om een sterke man: “Aan goede bedoelingen heb je niks. Je hebt iemand nodig die het onderwerp van de dreiging onbesuisd hot en sexy kan maken. Maar ja, waar vind je zo iemand?” Zo’n roep werd tot nog toe toch vooral gezien als uitvloeisel van onderbuikgevoelens, bepaald niet salonfähig in NRC-kringen. Maar nu staat het er gewoon!
Al eerder deed Stevo Akkerman in Trouw verslag van een interview met Jan Rotmans en Marcel Levi waarin zij vertelden wel wat te zien in een tijdelijke dictatuur voor de oplossing van de gigantische milieuproblemen waar we voor staan. “Maar niet langer dan een jaar en nooit meer dan één keer.” Dan kunnen alle stuur-, klankbord- of regiegroepen in één keer opgedoekt worden. En dat terwijl Rotmans toch ook bekend staat als de veranderprofessor die altijd gepleit heeft voor sociale innovatie, zoals minder centralistische sturing en meer inbreng van onderop. Een dictator aanstellen kun je natuurlijk ook benoemen als sociale innovatie, maar dan toch met een heel andere strekking.
Kortom, soms weet ik niet wat ik lees! Aan de andere kant: ik denk dat drastisch ingrijpen inmiddels wel heel hard nodig is, maar vooralsnog schaar ik me net als Akkerman liever achter Rob Jetten, die doelen aanscherpt en regie voert over het milieubeleid voor landbouw, verkeer en wonen. En misschien kan het dreigende eindtijdgevoel ook mensen als Jetten een steun in de rug geven zonder dat een dictatuur nodig is.
Wil je commentaar geven of zien: klik op Eindtijdgedachten in NRC en scrol naar beneden door.
Posts
In de tijd van de Romeinse republiek was de dictator (Latijn voor: 'hij die het zegt') een persoon die werd aangesteld in tijden van crisis. Voor maximaal twee jaar.
BeantwoordenVerwijderenDat ging lange tijd goed, totdat een voor twee jaar benoemde dictator (ik meen Julius Caesar) vond dat hij na die twee jaar moest blijven. En toen begon het Keizerrijk in Rome.
Dag Naud,
BeantwoordenVerwijderenHet lijkt mij dat de spreekwoordelijke druk nu veel vloeibaar begint te maken. De roep om een sterke man door koplopers zoals Jan Rotmans is m.i. een teken dat de "normale" weg van sociale innovatie onvoldoende effect resulteert.
Kennelijk hangt de democratische dictatuur van de meerderheid - of de belangen van een minderheid die via het 'normale' democratische proces - een voorkeur aan die het huidige geloof in groei van kapitaal in stand houd - of nog steeds weet te explioteren - op basis van de aanname dat de problematiek op losbaar is met verdergaande technologisering.
Max Februari doet mij dan ook denken aan een op roep vanuit uit het ongerijmde: Welke draconische maatregel is er nodig om de verslaving aan onze levensstandaard te doen inzien?
Groet, Jacco
Dit is dus exact de voedingssbodem van fascisme en nazisme en totalitair denken. Een crisis presenteren die dermate existentieel is dat alles geoorloofd is om deze te overleven, de uitzonderingstoestand/noodtoestand waar geen normale wet en moraal meer bestaat
BeantwoordenVerwijderenhier scheidt zich het joodse denken overigens van af. Volgens de rabbijnen kan zelfs een amalekiet de 7 noachitische geboden op zich nemen en zich zo redden van de bijbelse opdracht tot vernietiging van de aartsvijand en ook iemand die een ander achtervolgt om te doden moet uitgeschakeld worden indien mogelijk door hem te verwonden en niet te doden. Dus wat is 300 jaar verlichting waard als elke keer als het spannend wordt men alle moraal overboord zet en regressief terugvalt in primitieve impulsen van overleven en heidendom? Hartelijke groet, Leo