Dat proces is te volgen bij Marjan Slob die in maart aantrad als nationale denker en sindsdien veelvuldig in het openbaar optreedt. Ik constateer een nadere precisering op een klein onderdeel van haar interessegebied, namelijk dat van onze omgang met verschillen. Voor mij is dat, in navolging van Levinas met zijn gevoeligheid voor totaliserende tendensen, een belangrijk thema. Levinas pleit ervoor om de eigenheid en andersheid van ieder mens serieus te nemen, en automatisch volgt daaruit dat je tussen mensen (grote) verschillen zult aantreffen. Geef die vooral de ruimte, is zijn boodschap.
Voor zover ik Slobs opvattingen een beetje ken zal zij dat standpunt van Levinas zeker onderschrijven. Dat kun je al opmaken uit de titel van de bundel interviews met haar: Ruimte maken voor het andere. Toch zegt zij daar “Maak de wereld groter, ruimer en je ziet dat er eigenlijk geen verschil is tussen jou en de ander”. Het is duidelijk wat ze bedoelt: de ene mens is niet meer waard dan de ander, we moeten uitgaan van menselijke gelijkwaardigheid. Maar Slob moet beseft hebben dat deze formulering in het vaarwater terecht kan komen van ideologieën zoals fascisme en communisme die, omwille van een utopisch einddoel, de neiging hebben om verschillen tussen mensen weg te praten en glad te strijken. Daar wil ze, denk ik, beslist niet mee geassocieerd worden. Dat kan verklaren waarom ze iets later, in een interview in het Noordhollands Dagblad, de formulering daarop aanpast: “Je zult zien dat er tussen jou en de ander eigenlijk geen verschil is in menselijkheid” (mijn onderstreping). In veel andere opzichten zullen mensen verschillen en blijven botsen met elkaar.
Zie ook Badiou, Levinas en verschillen en Meerstemmigheid.
Wil je commentaar geven of zien: klik op Verschillen en scrol naar beneden door.
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten