Prettig tegendraads

Consultant Ben Tiggelaar is bekend van zijn succesvolle trainingen onder de naam ‘MBA in één dag’. Tegelijkertijd ken ik hem als de schrijver van prikkelende management-kritische columns in NRC. Daarin toont hij zich prettig tegendraads.

Zo neemt hij bijvoorbeeld de modieuze nadruk op leren op de hak. Dat wordt al gauw een beleidsdingetje, zegt hij, opgelegd door niet werkelijk geïnteresseerde leidinggevenden. Daarvan zegt Tiggelaar: “Begrijp me goed, ik ben vóór leren en ontwikkelen. Maar ik ben tégen onmogelijke plannen die jij verzint en die ik moet uitvoeren”.

En als hij een passage leest zoals deze: “Medewerkers in functiegroep 3 moeten wat betreft de competentie omgevingsbewustzijn op het niveau ‘expert’ zitten”, dan weet hij het heel zeker: hij wil nooit meer in loondienst. Tiggelaar wil eigenlijk niets meer met managers te maken hebben.

Bij het lezen van zijn columns vraag ik me daarom wel eens af: waarom presenteert Tiggelaar zijn training onder de vlag van MBA? Want staat ‘Master of Business Administration’ niet voor al die dingen die hij zo verfrissend kordaat afschiet? Zoals een overmatige nadruk op sturen via budgetten en financiële planningen en HR-instrumenten. Of, daaruit voortvloeiend, een ongezond sterke scheiding tussen leiders en uitvoerders.

Tiggelaar is het volgens mij volstrekt eens met Henry Mintzberg die in Managers, not MBA’s over de MBA’s zegt dat “too many of them are trapped in a regime of rational tunnel-thinking, schematic planning and calculating management”. Tiggelaar: “Veel managers doen meer kwaad dan goed, zij zijn de ergste veroorzaker van stress. People don’t quit jobs, they quit bosses”.

Waarom dan toch dat MBA-uithangbord voor zijn trainingen?

Het zou natuurlijk kunnen dat Tiggelaar dat in zijn advertenties opneemt omdat het predikaat MBA – terecht of niet – een sterke reputatie heeft. Ik geloof niet dat het succesvol doorlopen van die trainingsdag enige titel oplevert, maar de vermelding ‘MBA’ kan als lokkertje werken. Mintzberg bevestigt dat een wetenschappelijk label, zoals een MBA-graad, groot aanzien geniet in management kringen.

Maar misschien bedoelt Tiggelaar met het gebruik van het begrip MBA juist ook wel om er nu eens een kritische invulling aan te geven en managers te wijzen op de onzinnigheid van veel managementretoriek.

Gegeven de dappere eigenzinnigheid van zijn columns houd ik het op die laatste verklaring.

Zie ook Liever sexy dan rijk en Kunnen Amsterdammers wel samenwerken?