donderdag 12 januari 2017

Trump en Von Clausewitz


Van de Pruisische generaal Carl von Clausewitz (1780-1831) komt de uitspraak, gedaan in zijn boek Vom Kriege, over oorlog als “de voortzetting van politiek met andere middelen”. Daar wil hij mee zeggen: waar de gebruikelijke middelen van de buitenlandse politiek falen, blijft de oorlog als enig machtsmiddel over.

Voor zover zich rondom Donald Trump enige contouren beginnen af te tekenen laat zich in verband daarmee Von Clausewitz’ uitspraak misschien wel als volgt parafraseren: “Politiek is de voortzetting van zakendoen met andere middelen”.

Die parafrasering wordt ingegeven door een aantal stellingnames die Trump tot nu toe naar buiten heeft gebracht. Die lijken te wijzen op een buitenlandse politiek die vooral economische belangen moet bevorderen. Dat zijn Amerikaanse belangen, benadrukt Trump, maar die lijken aardig samen te vallen met Trumps eigen economische belangen.

Bijvoorbeeld de toenadering die Trump zoekt tot Poetin, en zijn vergoelijking van de Russische inbraken in Amerikaanse digitale systemen, kunnen in verband gebracht worden met de grote nog niet geëxploreerde olie- en gasvelden in Noord-Oost Rusland waar Trump een oogje op heeft laten vallen. De benoeming van de oud ExxonMobil-baas Rex Tillerson tot minister van Buitenlandse zaken bevestigt dat vermoeden. Het lijkt wel alsof hier een wereldwijd netwerk in de maak is van zelfingenomen supermachtigen die over grenzen heen bij elkaar de eigen machtslust en hebzucht herkennen en daar het maximale gewin uit willen trekken. De ouwe-jongens-krentenbrood van deze wereld.

Omgekeerd lijkt Trumps retoriek tegenover China vooral ingegeven te worden door China’s eigenzinnige economische strategie. Die schaadt, bijvoorbeeld door dumpingspraktijken, inderdaad de Amerikaanse economie, maar staat ook Trumps zakenimperium in de weg. Je moet er niet aan denken dat door de koppeling van zakendoen met politiek ook die andere koppeling, van politiek met oorlog, weer geactiveerd gaat worden.

Nu is het wel zo dat Trump zijn eigen zakelijke belangen niet rechtstreeks met politieke middelen mag behartigen. Maar zijn er niet genoeg wegen om dat op een indirecte manier toch te doen? Hij stapt zelf als baas uit de zaak, maar verkoopt zijn aandelen niet en zijn zoons komen in zijn plaats. Linke soep.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten