Van al die typeringen herken ik wel iets, dus ik ben er niet echt door verrast. Ik denk ook dat ieder land een mix heeft van die uiteenlopende reacties, en dat per saldo landen in hun gedrag best veel op elkaar lijken.
Maar juist daarom was ik toch verrast om Nederland genoemd te zien in één adem met Engeland en Amerika. Als het gaat om de maatregelen tegen het virus zegt de Vlaamse hoogleraar Paul Verhaeghe: “Ook zeer opvallend is dat bepaalde landen uitdrukkelijk achterblijven en andere keuzes maken: de VS, het VK en Nederland. Zou het toeval zijn dat net deze landen de neoliberale ideologie het hoogst in hun vaandel voeren? De onzichtbare hand waar ze nu op hopen, heet ‘herd immunity’ (natuurlijk in het Engels, dé taal van het neoliberalisme), als schaamlapje voor het klassieke ‘laissez-faire’: niks doen, ‘de’ economie zou eronder lijden, het waait wel over.”
Zo kun je kennelijk ook tegen ons land aankijken: als volledig in de greep van neoliberalisme en marktideologie. Maar zo beleef ik het zelf toch niet. Het is waar, vanaf midden jaren negentig waaide hier een neoliberale wind, maar dat gold voor meer continentale Europese landen. En het is ook waar dat we al tien jaar een VVD-geleid kabinet hebben met een premier die de tijdgeest soms niet helemaal aanvoelt als het over Europa of belastingen gaat.
Maar hij laat zich op die terreinen ook terugfluiten, en hij en zijn VVD nemen de laatste tijd woorden in de mond zoals ‘volkshuisvesting’ en ‘ziektekostenverzekering voor iedereen’ die we allemaal nog kennen van de bloeitijd van de verzorgingsstaat. Dat maakt verbinding mogelijk met meer links gerichte stromingen. Los daarvan: er klinkt een soort basisvertrouwen in door, van burgers die mogen rekenen op de overheid. En omgekeerd, zoals blijkt uit het beroep op ons gezond verstand tijdens de crisis, van de overheid op de burgers. Dit is echt het VK of de VS niet.
Verder zijn inmiddels de antivirusmaatregelen bij ons zo opgevoerd dat het verschil met bijvoorbeeld België en Frankrijk niet zo groot meer is.
Posts
Naud,
BeantwoordenVerwijderenik heb de notulen van Verhaeghes inleiding op zijn online-college aan de Ugent ook gelezen.
Het college dateert van 18 maart. Op dat ogenblik koos Nederland nog voor de strategie van de ‘groepsimmuniteit’ en ‘het virus gecontroleerd toelaten’ (Mark Rutte). Pas na het daaropvolgend weekend, waarin Belgen massaal de grens overstaken voor shopping en horecabezoek -en de Nederlandse grensgemeenten daar niét blij mee waren, werd bijgestuurd. Op 24 maart verklaarde Raymond Knops bij VRT dat “groepsimmuniteit geen doel op zich was” en “Nederland wellicht een van de beste gezondheidssystemen ter wereld” heeft.
Als Paul Verhaeghe op het ogenblik van zijn college Nederland op één lijn zet met het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, die op dat moment al evenmin kiezen voor lockdown, begrijp ik dat. Aan dit soort andersheid zie je hoezeer de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden van elkaar blijven verschillen. Sommige Vlamingen kunnen dan wel van de Belgische staatsstructuur af willen, ik denk niet dat je momenteel de geest van de Randstad zomaar op Vlaanderen kunt copy-pasten, ook al kent politiek links ook in Vlaanderen moeilijke dagen. Want Noord en Zuid dragen intussen al bijna vierhonderd jaar een andere erfenis. Verhaeghe kan dan wat kort door de bocht zijn gegaan, - vooralsnog zullen in Brussel en Den Haag nog wel even verschillende keuzes gemaakt worden.
Wat mij nog het meest tegenstaat is de hautaine 'schijt aan Europa' houding van Rutte en Hoekstra. Dat is in de strijd tegen Corona ook niet goed. Maar vooral de zelfgenoegzaamheid die ervan afstraalt is niet te pruimen.
VerwijderenTja, het is de arrogantie die je ook terugvindt bij de Vlaams-nationalisten in België.
VerwijderenOok zij zijn geen voorstander van meer Europees "wij" in deze crisis.
Vergeet niet dat het een minderheidsregering in Brussel is die méér Europa wil.
Het lijkt mij ook duidelijk dat het zogenaamde gezond verstand in Nederland ver te zoeken is.
BeantwoordenVerwijderen